Waarom de woorden "ontspan maar" niet helpend zijn
“Ontspan maar gewoon even!”
Als je een overprikkeld stress- of trauma-zenuwstelsel hebt, is dat een onmogelijke opdracht. En toch horen zoveel van mijn cliënten (en studenten) dit zinnetje van een arts, therapeut of goedbedoelende naaste.
Maar stel je dit eens voor: je zit in het Krugerpark, omringd door leeuwen. Overal om je heen beweegt het, het ruikt naar spanning, gevaar. Alles in je lijf staat op scherp. En dan zegt iemand tegen je:
“Ontspan maar gewoon even.”
Dat is toch absurd?
Dit voorbeeld gebruik ik vaak in mijn praktijk, omdat het zo goed voelbaar maakt hoe het is om met een getraumatiseerd zenuwstelsel te leven. De bedreiging is misschien niet meer hier, maar je lijf weet dat niet. Dat leeft nog steeds alsof het tussen de leeuwen zit.
Ik moest hier laatst weer aan denken bij het lezen van een prachtig, kwetsbaar stuk op LinkedIn. Over hoe spannend het is om je plek in te nemen als je dat als kind nooit echt veilig hebt kunnen doen. Hoe het lijf dan zegt: pas je aan, doe lief, blijf maar klein. Alles om maar niet het contact te verliezen.
En dan, op volwassen leeftijd, komen we opnieuw op plekken die voelen als die leeuwenkuil. Waar we willen groeien, zichtbaar zijn, onszelf zijn… maar waar het zenuwstelsel zegt: levensgevaarlijk.
Dus nee, “gewoon #ontspannen” is geen optie.
Wat wél helpt?
Veiligheid.
Coregulatie
Erbij blijven.
Weten dat je niet gek bent.
Dat je lijf doet wat het ooit heeft moeten doen om te overleven.
En beetje bij beetje, stapje voor stapje, leren dat je nu veilig bent.
Zodat jij je plek in kunt nemen, niet ondanks jezelf – maar juist als jezelf.
Samen zetten we de eerste stap.
Warme groet,
Pauline Trum
www.mind-control.nl
