Dissociatie wat is het en wat doet het met je?
Dissociatie: Wat is het en wat doet het met je?
Heb je weleens het gevoel gehad dat je even helemaal ‘weg’ bent? Alsof je gedachten afdwalen of je lichaam op de automatische piloot staat? Dit kan een vorm van dissociatie zijn. Dissociatie is een manier van je brein om met stress of overweldigende situaties om te gaan. Soms kan het even fijn zijn om je af te sluiten, maar als het te vaak gebeurt, kan het je dagelijks leven beïnvloeden. In deze blog lees je wat dissociatie precies is, hoe het voelt en wat je kunt doen om weer contact te maken met jezelf.
Wat is dissociatie?
Dissociatie betekent dat je even loskomt van jezelf of je omgeving. Dit kan gebeuren in milde vormen, zoals dagdromen, maar ook heftiger zijn, zoals het gevoel hebben dat je lichaam niet van jou is (depersonalisatie) of dat de wereld om je heen nep lijkt (derealisatie). Soms herinner je je bepaalde momenten niet meer of voelt het alsof je buiten jezelf staat.
Dissociatie is een slimme overlevingsstrategie van je brein. Als een situatie te heftig wordt, schakelt je hoofd als het ware even uit om je te beschermen tegen de pijn of stress.
Hoe beïnvloedt dissociatie je leven?
In sommige situaties kan dissociatie een nuttige reactie zijn, bijvoorbeeld bij extreme angst of gevaar. Maar als het vaak voorkomt, kan het lastig zijn. Je kunt moeite hebben met concentreren, emoties voelen of contact maken met anderen. Dit kan invloed hebben op je werk, relaties en alledaagse activiteiten.
Veelvoorkomende tekenen van dissociatie:
- Je voelt je emotioneel of lichamelijk verdoofd.
- Je hebt moeite met focussen of kunt je dingen niet goed herinneren.
- Het lijkt alsof je jezelf of de wereld om je heen van een afstandje bekijkt.
- Je ‘verliest’ tijd of kunt je niet herinneren wat er net is gebeurd.
- Je hebt het gevoel dat je lichaam niet echt van jou is.
Wat gebeurt er in je lichaam bij dissociatie?
Wanneer je dissocieert, reageert je lichaam op stress. Dit heeft te maken met het autonome zenuwstelsel, dat je in een ‘vecht-, vlucht- of bevries’-modus zet. Bij dissociatie schakelt je lichaam vaak naar de ‘bevries’-stand. Dit betekent dat je zenuwstelsel je beschermt door je als het ware ‘uit te schakelen’.
Fysieke reacties kunnen zijn:
- Je hartslag en bloeddruk worden lager.
- Je hersenen vertragen, waardoor logisch denken moeilijker wordt.
- Je lichaam maakt stoffen aan die je een verdovend gevoel geven.
- Je ademhaling verandert en je spieren kunnen gespannen of juist slap aanvoelen.
Hoe kun je dissociatie verminderen?
Gelukkig zijn er manieren om weer meer in contact te komen met jezelf. Hier zijn een paar tips:
Gronden: Probeer je zintuigen te gebruiken om in het moment te blijven. Voel de grond onder je voeten, houd iets kouds vast of benoem vijf dingen die je om je heen ziet.
Bewegen : Wandelen, dansen of yoga kunnen je helpen om weer in je lichaam te komen.
Ademhalingsoefeningen: Diep ademhalen helpt om je zenuwstelsel te kalmeren en je weer in het hier en nu te brengen.
Praat erover: Een therapeut kan je helpen om dissociatie beter te begrijpen en er beter mee om te gaan.
Conclusie
Dissociatie is een manier van je brein om met stress of trauma om te gaan. Soms kan het helpen, maar als het vaak voorkomt, kan het lastig zijn. Gelukkig zijn er manieren om weer meer in contact te komen met jezelf. Door je bewust te worden van wat er gebeurt en kleine stappen te zetten, kun je de controle weer terugpakken.
Heb je vragen of wil je hulp bij dissociatie?
Neem gerust contact op met Praktijk Mind-Control. Je staat er niet alleen voor!
Pauline Trum
Trauma en Stress Therapeut